De mens achter de patiënt

Toen ik nu bijna vijf jaar geleden mijn intrek nam in mijn werkkamer op de forensisch psychiatrische afdeling, hing ik een borduurring met de tekst ‘Focus on the good’ erop aan de muur. Die muur raakte langzaamaan steeds voller met aandenkens aan mijn patiënten. Nu haal ik ze er een voor een vanaf. De borduurring volgt als laatste.

Het leek me wel toepasselijk: op een locatie waar mensen zijn opgenomen die allemaal wat op hun kerfstok hebben, was een beetje positieve energie vast op z'n plek. Bovendien leek het me voor mijzelf ook wel een mooie reminder: staar je niet blind op de delicten die de forensisch psychiatrische patiënten hebben gepleegd, maar kijk vooral naar iemands kracht en mogelijkheden.

Gaandeweg raakte de muur van mijn kantoor steeds voller. Tekeningen, fleurige kleurplaten en handgeschreven kaartjes die patiënten en collega’s mij gaven, prikte ik vol trots op het grote zwarte prikbord dat er hing. Een paar keer kreeg ik zelfs een zelfgeschilderd doek van een patiënt. Elk schilderij kreeg een door henzelf zorgvuldig uitgekozen plekje op de wand tegenover mijn bureau.

De borduurring met de tekst ‘Focus on the good’ bleef ertussen hangen, ook al bleek de aansporing aan mijzelf niet eens zo hard nodig: met verbazingwekkend weinig moeite lukte het me om de mens achter de patiënt te zien. Hen begeleiden in hun kwetsbaarheden deed ik telkens weer met een enorme gedrevenheid. Natuurlijk maakte ik daarbij ook weleens fouten, sloeg ik de plank soms mis en schoot ik bij tijd en wijle door in mijn betrokkenheid. Dit gebeurde vanuit bezorgdheid om enkele bijzondere mensen die ik op deze afdeling trof. Soms wist ik dan niet meer of ik nog steeds op mijn voetzolen of eigenlijk al te lang op mijn tandvlees aan het lopen was.

Mooie herinneringen

Nu het tijd is om afscheid te nemen omdat ik een nieuwe baan heb gevonden, bedenk ik dat ik de reminder harder nodig heb dan ooit tevoren. Weggaan doe ik namelijk niet zonder redenen, maar ik wil me vooral focussen op de mooie momenten uit de afgelopen jaren. Op de behandeltrajecten die ik samen met collega's positief wist af te ronden, op de keren dat patiënten me echt dichtbij durfden te laten komen, op momenten waarop we als team samen konden lachen en plezier maakten. Op alle prachtige wandelingen in het bos van het instellingsterrein. Op het boek dat ik samen met een oud-patiënt heb mogen schrijven. En op de schoonheid van alle paradijsvogels die ik hier heb leren kennen.

Terwijl ik de schilderijen, tekeningen, kleurplaten en kaartjes een voor een van de muur afhaal, fladderen talloze mooie herinneringen door mijn hoofd. De borduurring is als laatste aan de beurt. Focus on the good. Dát zal ik onthouden.