‘Lef is investeren in verpleegkundigen en verzorgenden’

In tegenstelling tot de eerder uitgesproken ambitie van het kabinet, komt er de komende jaren minder geld voor digitalisering en preventie in de zorg. “Daar maken we ons grote zorgen over”, reageert V&VN-voorzitter Bianca Buurman na het bestuderen van de Miljoenennota op Prinsjesdag. “Het motto van dit kabinet is ‘Hoop, lef en trots’. Lef is investeren in verpleegkundigen en verzorgenden. Dat is cruciaal om goede zorg te blijven bieden.”

Buurman: “In Den Haag werd eerder juist de nadruk werd gelegd op anders werken met meer technologie in de zorg vanwege onder andere personeelstekort. Maar op basis daarvan nu alvast een half miljard bezuinigen inboeken in de wijkverpleging, verpleeghuiszorg en gehandicaptenzorg is te voorbarig. De nieuwe digitale manier van werken vraagt veel van verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten. Ze moeten nieuwe vaardigheden aanleren. Dit vraagt om investeren in plaats van bezuinigen.”

“Het kabinet liet eerder weten dat preventie één van de belangrijkste punten in de zorg is”, stelt Buurman, die wijst op de enorme bezuiniging in de publieke gezondheidszorg. “De komende jaren wordt daar 300 miljoen geschrapt. Als we minder investeren in preventie, zullen de gezondheidsverschillen en de druk op de zorg toenemen. Ook hiervoor waarschuwen de verschillende planbureaus. En als het gaat om gezondheidsbevordering wordt er op meerdere punten bezuinigd, zoals op gezonde leefstijl en gezond gewicht. Van 26 miljoen in 2024 naar 14 miljoen in 2029.”

Investeren in opleiden

Vanaf 2025 is er structureel 60 miljoen beschikbaar voor het opleiden van zorgprofessionals in de wijkverpleging. Ook is er in 2025 eenmalig 38 miljoen beschikbaar voor opleidingsplekken voor verpleegkundig specialisten. Buurman: “Hier zijn we als beroepsvereniging heel erg blij mee, maar als we kijken naar het totale arbeidsmarktbeleid zien we dat er fors minder geld wordt vrijgemaakt. Van 705 miljoen in 2024 naar 527 miljoen in 2029. Dat stelt ons teleur, omdat in het regeerakkoord nog werd vermeld dat de aanpak van het personeelstekort in de zorg een speerpunt is.”

Ze licht toe: “De tekorten in de zorg lopen snel op en de vraag naar zorg neemt alleen maar toe. Het is daarom noodzakelijk om te investeren in de mensen die het werk moeten doen. Steeds minder studenten melden zich aan voor zorgopleidingen. Doe daar iets aan. En zorg tegelijkertijd dat huidige zorgverleners het vak niet verlaten. Zet in op doorgroeimogelijkheden, arbeidsvoorwaarden en professionele zeggenschap. Als verpleegkundigen en verzorgenden invloed uitoefenen op de werkvloer, ervaren ze meer werkplezier. Dat zorgt voor minder uitstroom.”

De tekst gaat verder onder het kader.

Regeldruk moet echt naar beneden

Regeldruk en administratieve lasten worden door zorgprofessionals en V&VN al jaren genoemd als onnodige tijdrovende onderdelen van het werk. Buurman: “Het is positief dat het kabinet dit zegt aan te pakken, maar we zijn benieuwd naar de precieze invulling. Maak vertrouwen weer het uitgangspunt en geef verpleegkundigen en verzorgenden de leiding terug in de zorg.”

Meer verpleeghuisplekken

Het aantal ouderen dat verpleeghuiszorg nodig heeft, neemt snel toe. Buurman: “Een deel van deze zorg kan thuis worden gegeven. Vaak is dit iets wat cliënten ook graag willen; zo lang mogelijk thuis wonen met regie over hun eigen leven. Maar zodra het nodig is, moet er palliatieve zorg of plek in een verpleeghuis of geclusterde woonvorm beschikbaar zijn. Het anders organiseren van de ouderenzorg vraagt echt om directe investering, wat de minister lijkt op te pakken.”

Lees ook Bianca’s column hierover (april 2024)