Van casemanager dementie naar dementieverpleegkundige

De casemanager dementie krijgt een nieuw, actueel profiel én een nieuwe naam: dementieverpleegkundige. Vandaag, Wereld Alzheimer dag, biedt voorzitter Gerben Jansen van de vakgroep Dementieverpleegkundigen van de afdeling V&VN Maatschappij & Gezondheid het nieuwe expertisegebied aan aan demissionair staatssecretaris Van Rijn en Julie Meerveld van Alzheimer Nederland. Daarmee is het competentieprofiel aangepast aan de laatste inzichten.

Grote toename

Het expertisegebied dementieverpleegkundige, feitelijk het nieuwe profiel van de casemanager dementie, is verbeterd en aangescherpt; het is op maat gemaakt voor dit vakgebied. Dat was hard nodig omdat het aantal mensen met dementie dat (veel) langer thuis blijft, sterk toeneemt. In Nederland zijn nu ruim 270.000 mensen met dementie. Dit aantal zal als gevolg van de vergrijzing stijgen naar meer dan een half miljoen in 2040. Dementie is dan naar de verwachting van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland. Ruim 70 procent van de mensen met dementie woont thuis en wordt verzorgd door mantelzorgers. Gerben Jansen, voorzitter van de vakgroep en zelf casemanager dementie: “Het gaat om mensen met zeer diverse en ernstige klachten. De co-morbiditeit – de combinatie van verschillende diagnoses – neemt ook toe.”

Verpleegkundige achtergrond essentieel

Casemanagers dementie hebben op dit moment nog verschillende achtergronden. Het nieuwe expertisegebied gaat uit van een verpleegkundige met een half jaar tot een jaar extra scholing. De verpleegkundige basis is essentieel om de veelheid van klachten goed te kunnen diagnostiseren. Vandaar ook de nieuwe naam voor de casemanager, die expliciet verwijst naar die verpleegkundige basis: de dementieverpleegkundige. Gerben Jansen: “Dementie openbaart zich op zowel medisch als sociaal en psychisch terrein. Het risico is dat verschijnselen worden bekeken vanuit één perspectief.”
Hij beschrijft het voorbeeld van een cliënt met dementie die hij steeds met trillende vingers zijn telefoon zag bedienen; een intentietremor. Nader onderzoek wees uit dat de cliënt in kwestie zijn stressgevoel probeerde te overwinnen met veel wodka. Reukloos en daardoor niet opgemerkt door de huisgenoten. Gerben wist dat verslavingen vaker optreden bij de gediagnostiseerde vorm van dementie.

Overgangsperiode

Het nieuwe expertisegebied betekent niet dat nu opeens alle niet-verpleegkundige casemanagers hun rol zouden moeten neerleggen. Gerben Jansen: “De casemanagers dementie die nu al aan het werk zijn, functioneren prima en moeten absoluut niet ontslagen worden. Meestal gaat het om maatschappelijk werkenden. Het lastige is dat ze geen BIG erkenning hebben en daardoor niet het totaalpakket in casemanagement kunnen leveren. Daarom is er een overgangsregime beschreven. V&VN en de vakgroep Dementieverpleegkundigen gaat zich actief inzetten om het overgangsregime te laten slagen.”

Niet verwarrend voor cliënten

Is het voor de cliënten en hun mantelzorgers niet vreemd dat de casemanager dementie opeens een andere naam heeft? Volgens Gerben Jansen valt dat mee: “Wij verwachten geen problemen met de naam. Nu al worden er meerdere functienamen gebruikt en word je zelden benoemd als ‘casemanager’. Mensen weten vooral goed waarom wij er zijn en wat we kunnen betekenen.”

Meer informatie

• Expertisegebied dementieverpleegkundige (pdf)

Dit nieuwsartikel is per december 2019 overgeplaatst van de oude website van V&VN naar de vernieuwde website. Eerder geplaatste reacties komen hiermee te vervallen. Wil je reageren op dit artikel? Praat verder op social media.